- Opleidingsaanbod
- Planeconomie & Vastgoedrecht
- Duurzame gebiedsontwikkeling
- Bodem
- Asset Management Gemeentelijk Vastgoed
- Woningcorporaties
- Incompany Trainingen
- Losse masterclasses
- Nieuws
- Scobe Academy
- Contact en route
Woningcorporaties
Overlast door toename bewoners: enkele juridische noties
dinsdag 11 februari 2025
De laatste jaren ervaren woningcorporaties dat het aantal incidenten is gegroeid en de complexiteit van de overlast complexer is geworden. Zo zag het Eindhovens Woonbedrijf het aantal (zware) overlastgevallen met 20% stijgen. Dan gaat het om geluidsoverlast, (druggerelateerd) agressief gedrag, prostitutie.[1] Wat te doen?
Oorzaken toename
Voor deze toename zijn diverse oorzaken te noemen:
- Het verdwijnen van woonplekken in zorginstellingen. Mensen, die voorheen in een instelling zouden wonen, wonen nu in de wijk.
- Men moet steeds langer thuis blijven wonen met ambulante begeleiding, omdat er steeds minder plaatsen zijn om beschermd te wonen.
- De begeleiding van zorgbehoevende bewoners wordt te vroeg afgebouwd. Dat heeft grote gevolgen voor de bewoner zelf, maar ook voor de buren van deze mensen. Deze buren voelen zich dan onveilig(er) en hebben minder woonplezier.
- De onderbezetting bij de zorg.
- Mensen zijn eenzamer, hebben minder contact met familie en buren.
- Er is (meer) armoede en meer drank- en drugsgebruik.
Rechtszaken
Ondanks dat het niet fair lijkt om mensen uit hun huis te zetten, is de situatie voor de medebewoners in een aantal gevallen niet langer houdbaar. Er zijn in de afgelopen jaren een aantal zaken geweest om gedrag te veranderen of om een contract te beëindigen. Te noemen zijn:
- Huisdierenverbod bij bevuiling: ECLI:NL:GHARL:2023:2003
- Alcoholverslaving, drugsgebruik en dealen: ontruimen woning ECLI:NL:GHARL:2019:6943
- Alle (algemene) ruimtes vol met spullen: ECLI:NL:GHAMS:2020:1402
- Er is sprake van langdurige overlast. De bewoner schreeuwt, scheldt en gooit kleding en glaswerk naar beneden: ECLI:NL:GHAMS:2018:1945
- Een huurder is ernstig verward en veroorzaakt veel overlast en onrust in een flat. Hij wil o.a. “suicide by cop” uitlokken: ECLI:NL:RBOVE:2019:2051
De gemeente komt in dit rijtje niet voor. Met de Omgevingswet in de hand zou dat wel weleens kunnen veranderen. De kwaliteit van de leefomgeving wordt aangetast[2].
Andere middelen
1. ‘Geen zorg, geen woning’
Als we nog in het stadium van de toewijzing van een woning zitten dan kan het principe gehanteerd worden dat een persoon een woning alleen toegewezen krijgt als hij/zij ook zorg of begeleiding accepteert. De corporatie moet dan wel weten dat iemand zorg nodig heeft. Indien niet dan zit de privacy wetgeving in de weg. Je mag niet zondermeer naar de gezondheidssituatie van een potentiële huurder vragen.
2. Intensief met de zorgpartij bekijken of de bewoner inderdaad zelfstandig kan blijven wonen.
Dat betekent het inzetten op samenwerking met de partijen die bij iemand betrokken zijn. "Maar dat zijn lange trajecten waarbij veel mensen betrokken zijn en we een beroep doen op het geduld en incasseringsvermogen van andere huurders."
3. Spreiding van ‘kwetsbare’ huurders
Om buurten toch te ontzien, besluiten sommige corporaties, zoals in Eindhoven, kwetsbare huurders niet meer overal te huisvesten. "Wij hebben recent besloten dat we in een aantal ouderencomplexen voorlopig geen kwetsbare doelgroepen huisvesten.”
4. Opzeggen van contract
Woningcorporaties vinden dit het laatste (red)middel en proberen dit zoveel mogelijk te voorkomen. Bovendien is dit middel door de huurbescherming een juridische langdurige route. De prijs daarvan is dat overlast en onveiligheid soms ook lang kunnen voortduren.[3]
[1] Water langs de muren, gebonk op de vloer, geschreeuw in de nacht: extreme overlast in buurten neemt toe - EenVandaag
[2] https://iplo.nl/thema/maatschappelijke-opgaven/relatie/
[3] Zie ook: helpen-en-ingrijpen-bij-woonoverlast-door-psychisch-kwetsbaren.pdf; Ministerie BZK